بذاريد از همين اول آب پاكي رو رو دستتون بريزم... " شما اگه بهترين پِيستري شف دنيا هم باشيد، تا وقتي كه يه فر كاملا استاندارد نداشته باشيد هيچ كاري از دستتون بر نمياد". و نه فقط پيستري (منظورم مقوله شيريني پزيه)، بلكه واسه درست كردن غذاها هم تا وقتي كه فر خوبي نداشته باشيد غذاهاتون عالي از آب در نميان. اين حرفا رو تو هوا نميزنم... با تجربه بهش رسيدم. بذاريد داستان خودم رو واستون تعريف كنم بعد دستتون مياد منظورم دقيقا چيه.
من با يه فر استاندارد به دنيا اومدم! يعني اينكه مامانم يه فر كاملا استاندارد آمريكايي مارك "Gibson" داشت كه معجزه ميكرد و من هرچي كه توش ميساختم بي برو برگرد عالي از آب درميومد. از همون 9 سالگي هم شروع كردم و يه عمر هر روز شغلم كار كردن با اين فر بود.... تا اينكه تصميم گرفتم واسه جهيزيه ام فر بخرم. والا ما يه عمر با فر استاندارد زندگي كرده بوديم و كف دستمون رو هم بو نكرده بوديم كه بدونيم هر گردي گردو نيست! مطابق با تحقيقاتي كه من انجام دادم كسي رو پيدا نكردم كه از فر ايتالياييش كاملا راضي باشه! دليلش هم اينه كه من دور و برم آدماي زيادي رو نميشناسم كه عشق آشپزي باشن. خلاصه ملت ميگفتن يه ميليون خرج كردن و به درد هم نميخوره. منم تصميم گرفتم فر ايروني بخرم. خدا ميدونه چقدر هم وسواس به خرج دادم صد بار در فرهاي مختلف رو باز و بسته ميكردم تا بتونم يكيش رو پيدا كنم كه عايقش خوب باشه. دقيقا همه ماركها رو چك كردم. ولي چشمتون روز بد نبينه. به مدت دو سال ما سر اين فر زجر كشيديم. يعني....
يك طرفش شعله اش بيشتر از اونورش بود كه مجبور ميشدم وسط كار سيني فر رو بچرخونم كه مشكل حل شه
چون در فر رو باز ميكردم اين امر باعث ميشد كه از پف كيك كم شه
عايق بندي فر خيلي بد بود و باعث ميشد بيرون فر گرمتر از توي فر باشه!
درجه هاش استاندارد نبود پس مجبور ميشدم دماي فر رو پايين بيارم اين باعث ميشد كه دماي اوليه فر با دماي پخت يكي نباشه و كيكها خوب پفكي نشن
هر چقدر هم كه حرارت رو كم ميكردم بازم زير كيك ميسوخت پس مجبور بودم به جاي طبقه وسط كيك رو روي طبقه بالا قرار بدم
وقتي كيك رو روي طبقه بالا قرار ميديم و حرارت هم كمتر از ميزان لازم هست... كيكمون وسطش خميري ميشه
خلاصه با فلاكتي ما كيك درست ميكرديم. بعضي وقتها اينقدر عصبي ميشدم كه مينشستم گريه ميكردم. آخه تصورش رو بكنيد يه آدمي مثل من كه معتاد شيريني پزيه به مدت طولاني يه همچين وضعيتي واسش پيش بياد! افسردگي به معناي واقعي.
تازه همينطور كه گفتم فقط شيريني نبود كه... پيتزا هام هم زيرش ميسوخت و روش خمير ميشد و كيشها و لازانيا و ... و اصلا هر غذايي كه نياز به فر داشت. تصورش رو بكنيد كه يك عالمه واسه درست كردن غذاتون زحمت كشيده باشيد بعد فقط به خاطر فر نتيجه كار بسيار بد بشه.
واسه اينكه از افسردگي دق مرگ نشم... يه تُستر كوچولو دارم كه با همون كيكهام رو درست ميكردم. يعني هرچي كه فكرش رو بكنيد توي اين آون فسقلي درست ميكردم. حتي سوفله شكلاتي! فقط بديش به اين بود كه سايزش خيلي كوچيك بود . يعني يه مستطيل به اندازه دو تا نون تست!
تا اينكه مامانم بازنشسته شد و منم با پولش واسه خودم يه فر ايتاليايي خريدم. و از اينجاي ماجرا ديگه ...زندگي شيرين ميشود.
اصلا دليل اينكه من اين پست رو دارم مينويسم اينه كه خيلي ها (خيييييييييييييييييلي ها) نظر من رو درمورد خريد فر ميخوان. بازم ازتون اجازه ميخوام كه همينجا آب پاكي رو رو دستتون بريزم....
همينطور كه ميدونيد من پشت كوه زندگي ميكنم و پشت كوه هم همينطور كه از اسمش پيداست امكانات محدوده. از زماني كه تصميم گرفتم فر بخرم تا زماني كه فر رو خريدم .... دو روز طول كشيد! البته دو هفته قبلش هم توي اينترنت گرفتار جستجو بودم. كه خب به دردم نخورد چون ماركها و مدلهاي موجود در بازار خيلي محدود بودن و جاي انتخاب نميذاشت. اينا رو گفتم كه بدونيد از آدم خوبي واسه خريد فرتون مشاوره نميخوايد. به دو دليل:
1- من از بين فرهاي موجود در بازار خريد كردم
2- من اصلا واسه خريد وسواس و حساسيت به خرج نميدم
1- من از بين فرهاي موجود در بازار خريد كردم
2- من اصلا واسه خريد وسواس و حساسيت به خرج نميدم
پس قضيه روشن شد. اما يه كمك ميتونم بهتون بكنم. اون هم اينه كه در حال حاضر شما ميتونيد روي هر فر ايتاليايي اصلي كه پيدا كرديد حساب باز كنيد. پس كافيه ايتاليايي باشه و اصل باشه. ديگه در مورد ماركها من نميتونم كمكي بكنم. تقريبا قيمتهاشون بين يك و دويست تا يك و چهارصده. ميدونم كه شما هم مثل من دچار استرس و ترديد و سردرگمي ميشيد كه خب از بين اين همه مارك كدومش بهتره... واقعيتش اينه كه من هميشه موقع خريد فكرام رو ميكنم و استخاره هام رو ميزنم و كل بازار رو هم زير و رو ميكنم و در نهايت توكل به خدا ميكنم و بسم اله ميگم و ميخرمش. عمرا هم از خريدم پشيمون نميشم. تا به حال هم پيش نيومده كه دو دلي داشته باشم. وقتي قراره چيزي رو بخرم به عقلم مراجعه ميكنم و سر تصميمي كه گرفتم مثل مرد وايميستم و "اي كاش اي كاش" نميكنم!
در مورد فر خودم.... من زيمنس خريدم. سه سال هم خدمات و گارانتي داشت (كه تو ايران كلا كشكه!!!) بين بوش و زيمنس؛ زيمنس رو ترجيح دادم چون دكمه هاش بزرگ و پلاستيكيه و تجربه سالها شيريني پزي بهم ثابت كرده كه اين مزيت بزرگيه. خلاصه مارك ايتاليايي تو بازار زياده. از من نظر نخوايد از عقل خودتون كمك بگيريد.
اين فره تقريبا هم مدل با فر منه فقط فر من سيلور ماته با كليدهاي مشكي
من قصد دارم مبحث فر رو كامل و جامع بنويسم (منظورم اينه كه هرچي كه خودم بلدم رو ميگم) چون توي اين مدتي كه دارم وبلاگ نويسي ميكنم متوجه يه موضوعي شدم كه متأسفانه به دليل شرم و حيا؛ خجالت كشيدم توي كامنتها بنويسمش. و چون اعتقاد زيادي نسبت به " اثرات تشويق در موفقيت" دارم؛ هرگز به وضوح اين مورد رو به كسي نگفتم و سعي كردم كه يه طوري توضيح بدم كه همه به كارشون اميدوار شن. ولي چون ميخوام بحث رو تكميل كنم مجبورم بگمش:
ببينيد عزيزانم مهم نيست كه شما چقدر توي كارتون استاديد... توي شيريني پزي فر حرف اول رو ميزنه. هرگز از خودتون توقع زيادي نداشته باشيد. اعتماد به نفس چيز خيلي خوبيه. ولي اين نكته رو هميشه مد نظر داشته باشيد كه قرار نيست همه قناد شن. ولي مسلما اگه كسي علاقه و استعداد كافي رو داشته باشه ميتونه با كار و ممارست به مراتب عالي برسه. حالا با فرض اينكه شما استعداد و تجربه كافي رو داريد ... به اين نكته ميرسيم كه بدون يك فر استاندارد عمرا به جايي نميرسيد. ولي آيا واجبه كه همه تو خونه شون يه چيز به اين گروني داشته باشن؟ اين دو حالت داره... يا شما سالي چندتا دونه كيك درست ميكنيد... كه در اين صورت عاقلانه به نظر نمیرسه که يه همچين خرجي رو دست خودتون بذاريد... يا اينكه نه ...ماهي چند تا كيك درست ميكنيد... كه خب ديگه واجبه يه فر خوب داشته باشيد
واسه كساني كه علاقه زيادي به شيريني پزي دارن واقعا داشتن يه فر استاندارد از واجباته. نه اينكه بدونش نشه كار كرد. ولي خب بهتره يه همچين سرمايه گذاري اي صورت بگيره. البته منظورم از سرمايه گذاري ... اون نتيجه روحي رواني بسيار مطلوبيه كه به جا ميذاره وگرنه از لحاظ مالي كه سودي نداره.
حالا همه راهها رو توضيح ميدم كه خودتون با توجه به شرايط زندگيتون انتخابش كنيد:
فر استاندارد:
بهترين گزينه موجوده. مخصوصا واسه يه معتاد خرابي مثل من كه با وجود ضعف جسمي و خستگي و وقت كم بازم روزي دو سه تا شيريني درست ميكنه. حالا چه مدليش خوبه؟ ما الان تو بازار دو مدل فر داريم... فر توكار كه توي كابينت تعبيه ميشه و فر "فري استندينگ" كه همون اجاق گاز خودمونه. يعني بر عكس فر توكار كه از هاب جداست... اين فر سر همه و خب خانماي ايروني هم كه ديگه نميپسندنش چون با نماي شيك كابينتاي ام دي اف شون ست نيست!!! من از اون آدمام كه اهل تجملات و قر و فر نيستن. يه نگاه ساده به نوع نيازي كه از فر دارم به سادگي واسم مشخص كرد كه بايد فر فري استندينگ بخرم. چون فراي توكار واسه من كوچيكن. شما هم از من سوال نكنيد كه "خب كدومش رو بخرم بهتره؟"... به جاش به زندگي خودتون يه نگاه بندازيد ببينيد در آن واحد قراره چندتا قالب بره توي فر. اگه سايز فر توكار كفاف زندگيتون رو نميده همون اجاق گازش رو بخريد و قر و فر رو هم بيخيال شيد. البته خوشبختانه فرهاي ايتاليايي مدل فري استنديگ شون هم نماي سيلور يا مات يا مشكي يا .... خلاصه هرچي عشقتون كشيد رو داره و به نظر من كه زيباست و راحت ميتونيد با كابينتاتون ستش كنيد. بحث دوم برقي يا گازي بودن فره. فر فري استندينگ گازي-برقي هم توي بازار موجود بود. ولي من با توجه به اينكه سيصد تومن ميرفت رو قيمتش و اينكه پول برق هم سرسام آوره... تصميم گرفتم فرم فقط گازي باشه. خبر خوب اينكه من شنيدم بعضي از ماركها هستن كه فر توكارشون هم گازي-برقيه. مسلما گرونترن ولي خب با قيمت تموم شده برق هم بسنجيد و بعد خريد كنيد. در نظر داشته باشيد كه واسه يه كيك معمولي كه زمان پختش يك ساعته شما معمولا از يك ربع قبل هم بايد فر رو گرم كنيد. خلاصه حساب و كتابش رو بكنيد و بعد بخريدش.
اين از فر استاندارد. همينطور كه گفتم اگه علاقه زيادي به شيريني پزي و آشپزي (مخصوصا غذاهاي حساس) داريد بهتره اين گزينه رو انتخاب كنيد.
آون برقي:
اين اسميه كه توي بازار رايجه (يا حداقل بازار اينجا) . اين فرها قيمت معقولي دارن و خب متناسب با ماركشون از صد تومن شروع ميشه و ميره بالا. همينطور كه گفتم من يه دونه فسقليش رو دارم (مارك ) كه قانونا يه تستره چون فقط جاي 2 تا نون تست داره. ولي من توش همه چيز درست ميكردم چون گزينه ديگه اي نداشتم. خوب به اين نكته دقت داشته باشيد كه فر بايد حتما عايق باشه. يعني حرارت از فرتون بيرون نزنه و دماي داخل فر يكنواخت باشه . از همه مهمتر اينكه دقيقا به اون درجه اي برسه كه ازش ميخوايد. مثلا تجربه به سادگي بهتون نشون ميده كه اگه يه كيك رو توي يه فر استاندارد سه مرتبه و هر بار با درجه هاي 170 – 180 – 190 درجه سانتيگراد درست كنيد كيفيت نهايي كاملا متفاوت خواهد بود! ولي آيا اين آون ها هم همينقدر دقيق هستن؟ مسلما ميزان عايقكاريشون به پاي اون مدل فرهاي حرفه اي نميرسه و بافت و پف كيك عالي نخواهد بود. اما خب... يه چيزايي ميشه توش به عمل آورد!
پس نتيجه اين شد كه بله... توي آون برقي هم ميشه "كيك خوب" درست كرد. ولي "كيك عالي" نه! و بايد اين نكته رو بگم كه من توي طعم و بافت كيكها مشكل پسندم و هر كيكي رو عالي نميدونم. پس ممكنه چيزي كه خيلي ها ازش تعريف كنن از نظر من تعريفي نداشته باشه. پس زياد من رو جدي نگيريد.
حالا چي كار كنيم؟ سعي و خطا. يعني بايد اينقدر با آونتون كار كنيد تا دستتون بياد كه با چه زماني و چه دمايي و چه طبقه اي يه كيك خوب بدست مياريد. يا بيسكويت يا هرچي. و اينكه كي زيرش رو روشن كنيد كي روش و كي هر دو. اين چيزيه كه خودتون بايد با تجربه بهش برسيد و قلق فرتون دستتون بياد. كسي نميتونه بهتون كمك كنه چون اين فرها استاندارد نيستن.
مايكروفر:
از نظر من مردوده! بازم تكرار ميكنم كه من استانداردهام زيادي بالاست. بازم ميتونيد به همون روش سعي و خطا به نتيجه برسيد. ولي فقط درصورتي كه مدل مايكروفرتون پيشرفته باشه و انواع كامبينيشنها(ترکیب مودهای پخت) رو داشته باشه. چون با مايكروي خالي نميتونيد كار كنيد. ميدونيد كه شيوه كار مايكرو ويو اينه كه از مركز شروع ميكنه به حركت دادن مولكولها و خلاصه اش اينكه كيكتون مركزش ميسوزه و دورش خمير درمياد. يا اينكه در كل نون سوخاري تحويل ميگيريد چون خشكش ميكنه.
نتيجه اينكه ... بله توي مايكروفر هم ميتونيد كيك درست كنيد فقط با توجه به كاتالوگش و تجربه خودتون به دما و زمان مناسب برسيد. كسي هم نميتونه كمكتون كنه مگر اينكه با همون مارك به تجربه كافي رسيده باشه.
كيك پز:
توي كيك پز همه چيز ميشه درست كرد حتي نون نخودچي (يا حداقل من كه ميتونم!) فقط كيك پز هم قلق داره. بعضي وقتها مجبور ميشيد حتي روي بخاري بذاريدش كه از زير هم حرارت داشته باشيد. فقط يه تفاوت عمده اي كه داره اينه كه كيك ها توي كيك پز خيلي مرطوب تر و خميري تر ميشن و اون كراست روي كيك رو ديگه نخواهيد داشت. در كل با يك رسپي توي فر و كيك پز به دو كيك خواهيم رسيد كه طعم و بافتشون فرق ميكنه! ولي خوشمزه ميشه. با پلو پز هم ميشه با آرام پز هم ميشه با هواپز هم ميشه... ولي من هيچ كمكي نميتونم بكنم چون بايد خودتون باز هم به همون شيوه سعي و خطا بهش برسيد. و هرگز هم توقع نداشته باشيد نتيجه كار با كيكي كه توي فر پخته شده برابري كنه!
توي قابلمه روي بخاري:
من به حدي اعتيادم زياده كه وقتي خونه ديگران هستم هم با هر كمبود امكاناتي باشه كيك درست ميكنم. چون ازم ميخوان. اصول پختن كيك اينه كه بايد توي يه محيط عايق با دماي يكنواخت پخته شه. كافيه يه قابلمه اونم از اون مدلاش كه درش كيپ ميشه رو روي بخاري بذاريدش و درش رو ببنديد و روش ذغال گرم بذاريد. خوب كه گرم شد درش رو باز كنيد و قالب كيك رو توش بذاريد. بعد از يك ساعت كيكتون آماده است. اين ديگه از اون كاراي غار نشينيه كه من از بچگي انجام ميدادم! ولي ميخوام بگم كه اگه آدم بخواد كاري رو بكنه ميتونه... فقط اين شيوه واسه اونايي خوبه كه ميخوان سالي يك بار كيك درست كنن.
خلاصه مطالب:
اگه ميبينيد نتيجه شيريني پزي يا آشپزيتون عالي نيست ؛ اول به فرتون مشكوك شيد... بعد دنبال بقيه عوامل بگرديد. اگه خوب پف نكرده...پفش سريع خوابيده... وسطش گود شده... بافتش خميريه.... خيلي خشكه.... يا هر اتفاق ديگه اي كه افتاده ... اينا همه اش دليلش فره. دنبال هيچ دليل ديگه اي هم نگرديد.
موفق باشيد!
پی.اس. چون افراد زیادی واسشون سوال پیش اومده لازمه یه توضیحی بدم: کمپانیهایی مثل زیمنس و بوش به دلیل اینکه ایتالیا پیشرفت خوبی در صنعت فرسازی داره، فرهاشون ساخت کشور ایتالیاست. یعنی روی فر زیمنس من حک شده "ساخت ایتالیا" به همین دلیله که میگم فرم ایتالیاییه. هرچند که زیاد هم مهم نیست. واسه من شیرینی خوب درست کنه... دیگه فرقی نمیکنه ساخت کجا باشه
