کاشت سیب زمینی در خانه

هفته گذشته که در مورد کاشت ریحان در خانه توضیح دادم، خدمتتون گفتم که کاشتن ریحان یکی از ساده ترین ها در مبحث کشت سبزیجات خوراکی هست. امروز خبر خوش دیگه ای بهتون میدم: کاشت سیب زمینی حتی از کاشت ریحان هم آسون تره. ولی من اول ریحان رو توضیح دادم چون شما بعد از یکی دو هفته به نتیجه خیلی خوبی میرسید و گلدون کوچولوی ریحانتون کلی انرژی مثبت بهتون میده. کاشت سیب زمینی در عین آسون و بی دردسر بودنش، مخصوص آدمای با صبر و حوصله است. چون سه چهار ماه نیاز هست تا بتونید ثمر کارتون رو ببینید. لذا اول برید تو کار کاشت ریحان و بعد به فکر کاشت سیب زمینی بیافتید.

سیب زمینی هم از اون دسته گیاهانیه که میتونید به راحتی توی گلدون در آپارتمان بکاریدش. خیلی بی شیله پیله و خاکی و بی ریا هست. اصلا موجود حساسی نیست و در شرایط سخت جا نمیزنه و استقامتش عالیه. کار زیادی نمیبره و حتی سرکشی خاصی هم نمیخواد. گلدون سیب زمینی شما میتونه یک دوست خیلی خوب برای شما باشه. مثل بچه آرومی میمونه که به عنوان مادر یا پدرش بهش افتخار میکنید و از داشتنش لذت میبرید!

پس بعد از اینکه سیب زمینی تون رو کاشتید باید سه چهار ماهی صبور باشید و دندون رو جیگر بذارید. ولی لحظه هیجان انگیزش زمانی هست که بالاخره بیلچه رو دست میگیرد و سیب زمینی ها رو درو میکنید. نمیدونید مهدی و لیانا چه علاقه ای به برداشت سیب زمینی دارند. البته اگر استوری های اینستگرم رو دنبال میکنید به خوبی در جریان هستید که چطور مثل کسی که گنج پیدا کرده از کشف سیب زمینی ها توی خاک ذوق زده میشن و یکی از بزرگترین تفریحاتشون به حساب میاد!

من پارسال شیوه کاشت سیب زمینی شیرین رو آموزش دادم. سیب زمینی شیرین ممکنه در دسترس همه نباشه ولی سیب زمینی معمولی رو همه همیشه تو خونه دارند. پس این یکی رو میتونید از همین امروز شروع کنید. شیوه کاشت این سیب زمینی با سایر سبزیجات کاملا متفاوت هست و در ادامه مفصل توضیح میدم که چیکار کنید تا بتونید در آپارتمان سیب زمینی بکارید.

مثل هر گیاه دیگه ای برای کاشت سیب زمینی ما باید با بذر شروع کنیم.

بذر:

خوبیش به اینه که همیشه سیب زمینی همه جا موجوده. پس نیاز به هزینه خاصی نیست. حتما دیدید که سیب زمینی بعد از یه مدت که میمونه شروع میکنه و به جوانه زدن. اگر همین الان چند تا سیب زمینی جوانه زده تو خونه دارید که یک قدم جلو هستید. در غیر این صورت باید اول اجازه بدید تا سیب زمینی ها به خوبی جوانه بزنند. برای اینکار چند راه وجود داره. یکیش اینه که سیب زمینی ها رو درون حفره های کارتن خالی تخم مرغ قرار داده و بذاریدش توی کابینت تا خودش جوانه بزنه. تجربه ای که من دارم اینه که با این شیوه سیب زمینی های من با سرعت خوبی جوانه نمیزنند. پس من به اون شیوه ای که در دوران دبستان یاد گرفتم عمل میکنم. یعنی سه تا خلال دندون توی هر سیب زمینی فرو میکنم و بعد درون یک لیوان آب قرارش میدم به طوری که نیمه پایینی سیب زمینی توی آب باشه. مهم نیست که کنار پنجره قرارش بدیم یا جای دیگه. سیب زمینی بدون نور خوشید هم جوانه میزنه. یعنی توی کابینت کاملا تاریک و یا هر جای دیگه. ولی من میذارمشون کنار پنجره. برای هر گلدان سیب زمینی، من بین سه تا پنج عدد سیب زمینی جوانه زده آماده میکنم. هر روز آب دورن لیوان رو عوض میکنم تا زمانی که جوانه ها (که بهش آی یا چشم هم میگن) به خوبی بزرگ و سبز بشن. اگر سیب زمینی توی کابینت باشه و نور ندیده باشه رنگ جوانه ها سفیده ولی سیب زمینی های کنار پنجره جوانه های سبز یا بنفش رنگی دارند.

روی هر سیب زمینی بیش از یک جوانه خواهد رویید. یعنی ما دور تا دور سیب زمینی جوانه میبینیم. هر کدوم از این جوانه ها میتونن بعدا زیر خاک رشد کنن و تبدیل به شاخه بشن. بعضی ها میان در این مرحله هر سیب زمینی رو قطعه قطعه میکنن تا روی هر قطعه سیب زمینی یکی دو جوانه باقی بمونه. ولی من اینکار رو نمیکنم. آخه کمی دردسر داره. باید اجازه بدی تا اون سمت برش خورده سیب زمینی دو سه روزی بمونه تا کاملا خشک بشه و بعدا زیر خاک کپک نزنه و این خودش یک مرحله اضافی هست که سه روز دیگه از وقتم رو میگیره و تازه گاهی بعضی از قطعه ها خشک میشن و جوانه شون بی جون میشه. پس من بر اساس تجربه ای که خودم کسب کردم ترجیح میدم سیب زمینی ها رو برش نزنم.

اگر دارید سیب زمینی ها رو در آب قرار میدید که جوانه بزنن خیلی حواستون باشه که گند نکنه. کافیه دو سه روز ازش غافل بشید و آب و خود سیب زمینی گند خواهد کرد. من طبق تجربه، چند روزی سیب زمینی ها رو درون آب قرار میدم به طوری که فقط قسمتی از پایین سیب زمینی درون آب باشه. بعد که شروع کرد به جوانه زدن دیگه فقط به اندازه ای که محیطش مرطوب باشه کف لیوان چند قطره آب میریزم و روزی دو بار روی سیب زمینی ها رو با آب اسپری میکنم. اینطوری دیگه خیالم راحته که گند نخواهند کرد.

توجه داشته باشید که هرچه جوانه شما قوی تر و سرحال تر و شاداب تر باشه، نهایتا سیب زمینی های بهتری برداشت خواهید کرد.

پس تا اینجای کار تکلیف بذر سیب زمینی مشخص شد. از امروز شروع کنید چون بسته به شرایط محیطی چندین روز طول میکشه تا جوانه ها رشد کنند.

گلدان:

سیب زمینی هرچی جاش بیشتر باشه بهتر ثمر میده. پس تا اونجایی که در توان دارید گلدان بزرگتری براش در نظر بگیرید. گلدان های من حدودا قطر 40 سانت و ارتفاع 50 سانت دارند. با گلدان های با سایر ابعاد هم کار کردم. از این سایز راضی هستم چون هم به اندازه کافی بزرگه و سیب زمینی ها جای کافی برای رشد دارند و هم خیلی بزرگ نیست که نتونم گلدون رو جابجا کنم. هرچند که همین هم وقتی پر از خاک میشه واسه کمر من زیادی سنگینه و معمولا از مهدی یا آقای شوهر برای جابجا کردنشون کمک میگیرم. من این گلدونها رو سه سال پیش خریدم و اون موقع فوق العاده ارزون بود و چندتاش رو خریداری کردم. الان حتی همین گلدونها هم خیلی خیلی گرون شدند. پس باید وقت بذارید و بازار رو بگردید و هرجا که قیمت مناسب تری داشت یک یا چند گلدون برای خودتون تهیه کنید. من چون حیاط ندارم گلدون ها رو روی پشت بام قرار دادم. این سایز گلدون چون بزرگ هست برای بالکن زیاد مناسب نیست. مگر اینکه شما تصمیم داشته باشید فقط یک یا دو گلدان نگهداری کنید. پس پشت بام آپارتمان گزینه مناسبیه.

همینطور که گفتم سیب زمینی با همه شرایطی راحت کنار میاد، یعنی شما حتی میتونید سیب زمینی رو توی یک گونی بکارید. و اینطوری برای خرید گلدان هم هزینه نخواهید کرد.

حالا اینکه جنس گلدان چی باشه هم باز در میزان تولید سیب زمینی تاثیر خواهد داشت. مثلا من سه بار از گلدان های مختلف سفالی استفاده کردم و میزان سیب زمینی ای که برداشت کردم به مراتب کمتر از گلدانهای پلاستیکی بود. پس نظر شخصی من اینه که گلدان های سفالی برای کاشت سیب زمینی چندان مناسب نیستند و همچنین خود سفال باعث میشه که وزن گلدان پر از خاک شما سنگین تر باشه و جابجاییش هم خیلی سخته. علاوه بر اینکه قیمت بالاتری هم داره. پس همون گلدان پلاستیکی گزینه مناسبی برای کاشت سیب زمینی هست. حتی اگر نمیخواید برای خریدن گلدان پلاستیکی هزینه کنید، کافیه از سطل های بزرگ استفاده کنید. مثلا معمولا در هنگام نقاشی ساختمان از سطل های بزرگ رنگ استفاده میشه که بعد از اتمام کار این سطل ها رو دور میریزند. و یا دبه های خیارشور و ترشی. بلاخره سطل های دور ریز رو میشه با کمی جستجو در اطرافمون پیدا کنیم. کافیه ته سطح چهار سوراخ برای خروج آب درست کرده و برای کاشت سیب زمینی مون ازش استفاده کنیم.

خاک:

خب پس بذر رو آماده کردیم و گلدون رو هم محیا کردیم. حالا باید گلدون رو با خاک پر کنیم.

خاکی که برای کشت سیب زمینی به کار میبریم باید خاکی باشه که پس از آبیاری و تراکم، فشرده نشده و به هم نچسبه. اگر در محلی که زندگی میکنید خاک مرغوبی وجود داره که معمولا سبزیجات توش خوب جواب میده و میخواید از همون خاک برای کاشت سیب زمینی هاتون استفاده کنید، توصیه میکنم قبلش یه تست انجام بدید. بدین صورت که خاک رو خیس کنید و بعد دو مشتتون رو پر از این خاک خیس شده کرده و مشتتون رو فشار بدید تا خاک متراکم شه. حالا انگشتتون رو روی خاک حرکت بدید ببینید اگر خاک به راحتی از هم جدا شد که این خاک مناسبه در غیر این صورت این خاک بدرد رشد سیب زمینی نمیخوره. چون سیب زمینی باید فضای کافی برای تنفس و بزرگ شدن درون خاک داشته باشه بنابراین خاک باید به اندازه کافی سبک باشه. اگر دیده باشید، توی یکی از استوری های اینستگرم، مهدی داره سیب زمین ها رو از توی خاک پیدا میکنه و در حین کار متذکر میشه که "مامان این خاک چقدر لطیفه". بله خاکی که برای سیب زمینی ها انتخاب میکنیم باید خاک سبکی باشه و توش پر از ریزدانه های سبک باشه. مثل پرلیت. اگر دارید خاک میخرید بهتره از ترکیبی از پیت ماس و پرلیت و خاک و برگ و ورمی کمپوست و کوکوپیت استفاده کنید. اگر نمیخواید خیلی هزینه خاک بالا بره (چون خاک اصلا ارزون نیست!) میتونید مثلا برای یک گلدون 50 سانتی دو کیسه خاک و برگ بخرید که قیمت پایین تری داره و یک کیسه ورمی کمپوست و یک کیسه مخلوط کوکوپیت و پیت ماس. اینطوری هزینه پایین تر میاد. وگرنه اگر هزینه اش واسه تون مهم نیست بهتره میزان ورمی کمپوست و کوکوپیت و پیت ماس رو افزایش بدید و از خاک و برگ کمتری استفاده کنید.

البته من تجربه خوبی برای استفاده از کمپوست خانگی داشتم. و از سیب زمینی های تولیدی در کمپوست خانگیم راضی بودم. و عملا برای تهیه این کمپوست هیچی هم هزینه نکردم. حالا واسه تون تعریف میکنم شاید خواستید تجربه اش کنید. ما به یک کارگاه نجاری رفتیم و یک گونی پر از چوب رنده شده، براده چوب و خاک اره پر کردیم. بعدش به یک کافی شاپ رفتیم و ازشون یک کیسه بزرگ پر از تفاله قهوه گرفتیم. هر دوی اینها دور ریز هستند و ما رایگان دریافتشون کردیم. (توجه داشته باشید که قهوه باید حتما تفاله قهوه باشه. با قهوه آسیاب شده تازه نمیشه کمپوست درست کرد و جواب نمیده). بعد من قهوه و چوب رو با هم ترکیب کرده و روش آب ریختم تا کاملا خیس بشن. توی گونی ریخته و گذاشتم بمونه. هفته ای یک بار با بیلچه زیر و روش میکردم و مرتب هواسم بهش بود که کاملا خیس باشه. بعد از یکی دو ماه (بسته به شرایط محیط) کمپوست ما آماده مصرف خواهد بود. این کمپوست رو با خاک محلی (که اون هم رایگان بود) ترکیب کردم و از این ترکیب برای کاشتن سیب زمینی هام استفاده کردم. عملا بدون هزینه! و بوی کمپوست هم عالی بود چون من عاشق عطر قهوه هستم. من با نوشتن ترکیبات شیمیایی بوجود آمده در این فرایند سر شما رو به درد نمیارم و فقط میگم همینقدر بدونید که ترکیب چوب و قهوه و خاک برای رشد سیب زمینی به صورت ارگانیک مناسبه و نیازی به افزودن کود نخواهید داشت. اگر ترغیب شدید انجامش بدید میزانش رو بهتون میگم. بدین صورت عمل کنید. هر چقدر چوب میریزید، یک سومش رو قهوه بریزید و بعد برای ترکیبش با خاک به میزان مساوی از این کمپوست چوب و قهوه و خاک استفاده کنید. میزانش حدودی هست و من هنوز دارم روی درصد هاش کار میکنم و اینکه یک بار هم اصلا خاک توش نریختم و فقط با همین کمپوست سیب زمینی هام رو پرورش دادم و راضی هم بودم. ما کمپوست های خانگی متنوع و زیادی برای کاشت سبزیجات در خانه داریم. مثلا یک ترکیب دیگه استفاده از پوست موز و پوست تخم مرغ هست. که باید بین خاک مدفون شه، مرتب آبیاری شه، و هر ماه یک بار زیر و رو شه. من از تولید این مدل کمپوست ها اجتناب میکنم. چون امکان جذب حشرات و پشه های سمج توشون زیاد هست و اینکه بو میده و من بچه کوچیک دارم و هر دوشون عادت دارن با خاک بازی کنن پس از خاک هایی که حشرات و آفت جذب میکنه دوری میکنم. اگر بچه کوچیک در خانه دارید توصیه میکنم از خاک های استرلیزه شده و تمیز استفاده کنید. روی بسته هاشون این مورد رو نوشته و البته گرونتر هستند. ولی خب سیستم ایمنی بچه ها به اندازه ما قوی نیست و من رعایت میکنم که کشاورزی در خانه واسه ام شر نشه. اونا تازه دارن خاک بازی رو شروع میکنن و همینکه من اجازه میدم با خاک ور برن باعث میشه که کم کم سیستم ایمنی شون قوی بشه. اصلا دوست ندارم بچه هام رو پاستوریزه بزرگ کنم. پس اجازه میدم خاک بازی کنند و بعد حسابی میشورمشون. و فعلا هم از کمپوست های سالمتر استفاده میکنم. مثل ورمی کمپوست و کمپوست چوب و قهوه که عطر خوشی داره!

کود:

کشاورزی در گلدان مثل کشاورزی در باغچه نیست. گلدان مواد مغذیش محدوده و مثل باغچه نیست که ریشه گیاهان برای دریافت مواد مغذی راه خودشون رو پیدا کنند و کرم ها و سایر حشرات مفید، خاک رو احیا کنند. پس برای رفع این مشکل باید از کود استفاده کرد. همنیطور که توضیح دادم من برای تقویت خاک از کمپوست استفاده میکنم و پذیرفتم که برداشت محصولاتم محدود باشه. صد البته ما میتونیم از کودهای ارگانیک استفاده کنیم ولی معمولا قیمت بالایی دارند. البته اینم بگم که استفاده از کود شیمیایی مثل "ان پی کی" در ابتدای کار ضرری نداره. شما میتونید در هنگام کاشت سیب زمینی مقداری پودر  "ان پی کی" که همون فسفر و پتاسیوم و نیتروژن هست روی خاک بپاشید. و یا اینکه فقط پودر پتاسیوم بخرید و روی خاک بپاشید و سیب زمینی ها رو روی اون قرار بدید و خاک بریزید و خلاص. این باعث شیمیایی شدن محصول شما نخواهد شد منتها دیگه صد درصد ارگانیک نخواهد بود. لذا من شخصا به همون کمپوست اکتفا میکنم. اما شما مختارید.

کاشت:

تا اینجای کار ما بذر و گلدان و خاک رو آماده کردیم. دیگه نوبت کاشت سیب زمینی ها هست.

ابتدا گلدان رو سوراخ میکنیم. البته اگر خودش سوراخ شده که بهتر. ولی این مرحله رو اصلا نباید فراموش کنید ممکنه برای بعضی ها خیلی واضح باشه ولی برای کسی که تا به حال به عمرش چیزی توی گلدان نکاشته همین نکات میتونه مرز بین مرگ و زندگی باشه!

بعد مقداری شن درشت کف گلدان میریزیم تا یک لایه زهکش از شن درشت (یا قلوه کوچک) سر تا سر گلدان رو بپوشونه.

حالا خاک رو مرطوب کرده و مخلوط کرده و به اندازه یک وجب کف گلدان از این خاک مرطوب میریزیم.

خاک هم همینطور که عرض کردم ترکیبی هست از کمپوست و دانه های ریز سبک. این باعث میشه که غده های کوچک سیب زمینی فضای کافی برای رشد و تنفس داشته باشن و با هر بار آبیاری خاک طوری متراکم و سفت نشه که خلل و فرجش با خاک ریزدانه پر شه و به قدری سفت شه که سیب زمینی توانایی رشد و بزرگ شدن رو پیدا نکنه.

سیب زمینی ها رو روی خاک قرار میدیم. برای هر گلدان (بسته به سایز سیب زمینی ها) حدودا سه تا پنج عدد سیب زمینی مناسب هست.

سر تا سر سیب زمینی جوانه داره. سیب زمینی ها رو طوری روی خاک قرار بدید که جوانه های قوی تر و شاداب تر رو به بالا باشند. نگران نباشید، سایر جوانه ها هم خودشون در خاک رشد کرده و رو به بالا حرکت خواهند کرد.

حالا کم کم روی سیب زمینی ها خاک میریزیم. فقط به اندازه ای که روی سیب زمینی از خاک پوشانده بشه. زیاد سیب زمینی رو مدفون نکنید تا جوانه بتونه سر از خاک بیرون بیاره. اما دقت کنید سیب زمینی ها باید حتما روشون خاک داشته باشند به طوری که شما توی گلدان فقط خاک ببینید.

جوانه سیب زمینی پس از چند روز سر از خاک بیرون میاره و برگهای سیب زمینی شروع به رشد میکنند.

اجازه میدیم تا جوانه ها قدری جون بگیرند و بزرگ بشن. همینکه اندازه گیاه سیب زمینی به حدود سه بند انگشت رسید، مجددا روی گیاه خاک میریزیم به اندازه ای که سر گیاه بیرون باشه که بتونه نور رو جذب کنه.

گیاه مجددا طی هفته های بعد رشد خواهد کرد و باز بالا میاد و برگهای بزرگتری تولید میکنه. ما هم به همین شکل به ریختن خاک درون گلدان ادامه میدیم.  

اینقدر اینکار رو انجام میدیم تا اینکه به لبه گلدان برسیم و گلدان ما پر از خاک بشه.

این موضوع واضحه ولی من روش تاکید میکنم: وقتی میگم خاک، منظورم همون ترکیب کمپوست و دانه های سبکی هست که برای گلدانمون آماده کردیم. افرادی که برای اولین بار دارن کشاورزی میکنند ممکنه با کلمه "خاک" گمراه بشن. دقت کنید که خاک ما حاوی کمپوست هست. خاکی که سیب زمینی بتونه توش به خوبی رشد کنه.

جالبه بدونید که گیاه سیب زمینی همینطور که ما روی شاخه اش خاک میریزیم شروع میکنه به تولید ریشه های جدید و تولید سیب زمینی تا سطح خاک. برای همینه که به مرور بهش خاک اضافه میکنیم. یعنی یه جورایی روش معکوس هست! به همین دلیله که از پایین گلدون شروع میکنیم و میایم بالا تا به لبه گلدون برسیم. جالبه، نه؟!

آبیاری:

سیب زمینی رو من معمولی یک روز در میان آبیاری میکنم و فقط هم به اندازه ای بهش آب میدم که خاکش مرطوب بشه و نه خیس. چون ممکنه سیب زمینی ها گند کنند. البته میزان آبیاری بستگی به شرایط محیطی داره. مثلا تابستان ها اینجا به حدی گرمه که سریع خاک خشک میشه. اما در پاییز و زمستان من هفته ای دو بار بهشون آب میدم و در روزهای بارانی که چند هفته ابر و باران داریم معمولا هفته ای یکبار بهشون آب میدم. پس شما باید سطح خاک رو چک کنید اگر خشک بود آبیاریش کنید. توجه داشته باشید که اگر گیاه سیب زمینی بهش آب کافی نرسه برای اینکه نیاز خودش رو تامین کنه، آب رو از غده های کوچک سیب زمینی دریافت میکنه و شما نهایتا سیب زمینی های کوچکی خواهید داشت.

نور:

سیب زمینی به طور متوسط به 10 ساعت نور در روز نیاز داره. پس پشت بام جای مناسبی برای قرار دادن گلدان سیب زمینی هست. خوشبختانه ما اینجا چیزی که توش وفور نعمت دارید، نور خورشیده! یه جورایی زیاد از حد هم هست! پس من گلدانهای سیب زمینی رو در نقطه ای از پشت بام قرار میدم که در ساعات بسیار گرم و آفتابی روز، در سایه باشند. اینطوری گیاه سیب زمینی برگهای بزرگ و سالم و شادابی تولید میکنه و این نشانگر این هست که سیب زمینی های ما درون گلدان زیر خاک وضعیت خوبی دارند.

خوبی کشاورزی در گلدان به اینه که در فصول مختلف یا ساعت مختلفی از روز میشه گلدان رو جابجا کرد تا گیاه میزان نور مناسبی رو دریافت کنه. اینکار رو در باغچه نمیشه انجام داد!

حالا اگر در آپارتمانمون دسترسی به پشت بام نداریم و بالکن خونه ما هم فضای کمی داشته باشه چی؟

من آزمایشی اومدم یک عدد سیب زمینی رو در یک گلدان 30 سانتی کاشتم و همینطور که در تصویر مشاهده میکنید، سیب زمینی به همون سیستم رشد کرد و من به مرور روش خاک ریختم تا به لبه گلدان رسیدم.

سایز گلدان رو در کنار بچه ها میبینید. گلدان کوچکه اما گیاه سیب زمینی ما برگهای درشت و خوشرنگ و زیبایی تولید کرد. شما میتونید تفننی یک عدد سیب زمینی رو در یک گلدان نه چندان بزرگ در بالکن توی آپارتمان بکارید و سه چهار ماه از برگهای سبز و خوشگلش لذت ببرید و نهایتا چند هفته ای هم با گلهای زیباش حال کنید و وقتی دیگه شروع به خشک شدن کرد با بیلچه خاکش رو خالی کنید و ببینید چند تا سیب زمینی براتون تولید کرده. ممکنه تعداد سیب زمینی هایی که برداشت میکنید کم باشه ولی در عوضش یک گیاه آپارتمانی زیبای هیجان انگیز دارید که هر چهار ماه یکبار فرایند رشدش رو مشاهده میکنید. این ایده رو انجام بدید و روش به عنوان یک گیاه زینتی آپارتمانی حساب باز کنید. تجربه خوبیه!

یک کار تجربی دیگه ای که انجام دادم کاشتن سیب زمینی در گلدان به اشکال مختلف بود. این یک گلدان به ابعاد 120 در 40 در 40 سانت هست. همینطور که مشاهده میکنید گیاه سیب زمینی به مرور رشد کرده و نهایتا یک گلدان سر سبز بسیار زیبا رو تولید کرده که فوق العاده چشم نواز بود و دل آدم رو وا میکرد!

نهایتا هم گلهای بسیار زیبایی تولید کرد که در تصویر بعد عکس یک گلش رو واسه تون کلاژ کردم.

این سیب زمینیه از یک نژاد دیگه است و فرم و رنگ برگهاش هم متفاوته و خود سیب زمینی پوستی بنفش رنگ داره. تجربه جالبی بود که دیگه تکرار نخواهم کرد. چون همینطور که مشاهده میکنید، جنس گلدان سفالی هست و من در عرایضم متذکر شدم که تجربه خوبی با کاشت سیب زمینی در گلدانهای سفالی نداشتم و به نظرم گلدان های پلاستیکی سیب زمینی های بیشتری تولید میکنند. فقط خواستم مراحل رشدش رو اینجا بهتون نشون بدم. و اینکه میتونید روی سیب زمینی به عنوان یک گیاه زینتی خوشگل حساب باز کنید.

برداشت:

خب حالا کی سیب زمینی رو برداشت کنیم؟ از اونجایی که سیب زمینی بچه خوب و حرف گوش کن و آروم و بی دردسری هست، خودش بهمون حالی میکنه که کی موقع برداشت سیب زمینی هاست. رشد سیب زمینی در گلدان معمولا طی سه چهار ماه هست. نهایتا سیب زمینی ما به گل می افته و این نشونگر اینه که دیگه داره آماده برداشت میشه. کم کم برگهاش خشک میشن و شادابیش رو از دست میده و برگهای زرد و قهوه ای رنگی خواهد شد. و به سرعت چیزی جز یک ساقه خشک ازش باقی نمیمونه. این مورد رو در بالای این تصویر سمت راست مشاهده میکنید. وقتی که گیاه شروع کرد به خشک شدن و تصمیم گرفتید برداشتش کنید، یا اینکه پسرتون خفه تون کرد از اینکه "دیگه بریم درو کنیم مامان، وقتشه"، یک هفته از آبیاریش خودداری کنید. به این ترتیب خاک خشک شده و برداشت راحت تر خواهد بود و پوست سیب زمینی ها اندکی خشک تر میشن و طول عمر بهتری خواهند داشت.

در خصوص عدم آبیاری نهایی، از اونجایی که لیانا عاشق اینه که با آبپاش کوچولوش توی گلدانهای سیب زمینی آب بریزه، و خیلی هم آب میریزه (!) تقریبا میشه گفت این عدم آبیاری برای گلدانهای سیب زمینی ما غیر ممکنه! زیادم مهم نیست البته.

نگه داشتن یک گلدان به مدت سه چهار ماه هم باز معضل دیگه ایه که از صبر و تحمل مهدی خارجه! نمیدونید من این بچه ها رو چطوری کنترلشون میکنم که بتونم چند تا دونه گلدون سیب زمینی تو خونه داشته باشم!

ولی عشقشون زمانیه که مامان میگه: "بچه ها بریم پشت بام سیب زمینی ها رو درو کنیم". یعنی با جیغ داد، بیلچه و فرغون اسباب بازی شون رو بر میدارن و سوار آسانسور میشن و میرن بالای پشت بام!

گشتن توی خاک برای پیدا کردن سیب زمینی نه فقط برای بچه ها بلکه برای مامانشون هم هیجان انگیزه و هر بار که یک گلدون رو خالی میکنیم من کلی ذوق میکنم. اصلا به خاطر همینه مرتب چند تا سیب زمینی جوانه زده آماده کاشت دارم که یه وقت خونه مون بی گلدون سیب زمینی نمونه!

بعد از اینکه سیب زمینی ها رو برداشت کردیم چون تعدادشون کمه معمولا در دو وعده میپزیم و میخوریم و چیزیش باقی نمیمونه که من الان بخوام در مورد شیوه نگهداری صحیح سیب زمینی واسه شما صحبت کنم. سیب زمینی اصلا گیاه حساسی نیست و خیلی خاکی و بی ریاست!

مهدی چون کم طاقته و استقلال در آشپزیش هم بیداد میکنه، درجا چند تا از سیب زمینی ها رو به اشکال مختلف طبخ میکنه و هزار بار به همه اقوامش توضیح میده که "سیب زمینی طبیعی که خودم کاشتم رو دارم میخورم."!

خوبی این سیب زمینی های جوان و کوچک به اینه که به حدی پوستشون نازکه که ما فقط با اسکاچ به خوبی میشوریمش و بدون اینکه پوست رو بگیریم باهاش آشپزی میکنیم. کبابی و سوخاریش عالی میشه!

خب، چون میدونم براتون خیلی جذابه یک تجربه دیگه ای که امسال با بچه ها کسب کردیم رو هم واسه تون توضیح میدم. کاشت گونه های دیگه سیب زمینی. ما خودمون در ایران چندین گونه سیب زمینی داریم. منتها همه شون تقریبا شبیه هم هستند و تفاوت عمده شون در میزان استارچ یا نشاسته شون هست. اما ما امسال سه گونه دیگه سیب زمینی کاشتیم که ظاهرشون هم متفاوت بود. رد اسکارلت Scarlet red و رودیو Rodeo که در پایین تصویر سمت چپ مشاهده میکنید و رنگ پوستشون صورتی مایل به قرمز هست. و سیب زمینی ال بلو All blue که در پایین تصویر سمت راست میبینید و رنگ پوستش بنفش رنگ هست. این سیب زمینی ها درونشون هم رگه هایی از بنفش وجود داره. هر سه مدل این سیب زمینی رو ما کاشتیم و برداشتیم و خوردیم و جاتون خالی چسبید. 

البته باید بگم که از لحاظ تفاوت با سیب زمینی معمولی موجود در ایران این سیب زمینی ها تفاوت عمده شون در همون میزان نشاسته شون هست و طعمشون هم خیلی کم فرق میکنه. در آشپزی حرفه ای در دنیا از سیب زمینی های با گونه های مختلف با توجه به میزان نشاسته شون استفاده های مختلفی میشه مثلا بعضی از سیب زمینی ها برای تهیه مش پتیتو یا پوره سیب زمینی مناسب تر هستند چون به خوبی کرم مانند و نرم و لطیف میشن و برخی برکعس، بافتشون رو به خوبی حفظ میکنند و پس از آبپز شدن یا کبابی شدن شکل زیباشون باقی میمونه و له و دفرمه نمیشن. همچنین برخی از گونه های سیب زمینی واسه سرخ کردن و سوخاری شدن بهتر از بقیه جواب میدن. من این مبحث رو اینجا باز نمیکنم و خودش به یک پست جداگانه نیاز داره. فقط میخواستم بگم کاشت این سیب زمینی های فانتزی تر فقط یک امر تفننی هست و تهیه بذرش هم آسون نیست و یا باید مثل من بگید دوستانتون از کشورهای دیگه واسه تون بیارن یا اینکه مرتب جستجو کنید و از سایتهایی که این گونه ها رو میفروشتند اینترنتی خریداری کنید. اونم بدی های خودش رو داره. متاسفانه نیمی از سیب زمینی هایی که من اینترنتی خریداری کرده بودم گندیده بودند. یعنی سیب زمینی ای که پست پیشتاز میشه نباید توی این دو روز گند کنه! من خودم دارم سیب زمینی رو توی آب و کابینت چند هفته نگه میدارم و اتفاقی براشون نمی افته اونوقت چرا باید 50 درصد از سیب زمینی هایی که من از یک سایت خریدم گندیده به دست من برسه. صادقانه دارم میگم، در این مورد بخصوص من از سایتی که ازش خریدم رو انجام دادم راضی نیستم. به صلاحدید خودم جریان رو پیگیری نکردم و همینطور که در پست مربوط به ریحان خدمتتون عرض کردم، خرید اینترنتی ریسک داره و من پذیرفتم که شرایط خرید اینترنتی در ایران همینه هست و یا باید بی خیالش شم و خرید اینترنتی رو بذارم کنار یا اینکه ریسک کنم و پولم رو رفته فرض کنم. خب من راه دوم رو انتخاب کردم و سیب زمینی های گندیده رو ریختم دور و با این چند تای باقی مونده یه تجربه هیجان انگیز رو برای مهدی و خودم ایجاد کردم. دیگه برای شکایت از فروشنده هم نه اعصابم رو خرد کردم و نه پیگیریش کردم.

لذا من اون سایتی که اینقدر برای خریدارش ارزش قائل نبوده که وقتی یک کیلو سیب زمینی بهش سفارش دادن واقعا یک کیلو سیب زمینی ارسال کنه؛ نه 800 گرم و تازه نیمیش رو هم سیب زمینی گندیده بفرسته، رو به شما معرفی نخواهم کرد چون خودم از خریدم راضی نبودم. امیدوارم احترام به مشتری و رعایت حق مشتری در این سیستم جا بیافته.

ولی خب چون میدونم علاقه دارید تجربه اش کنید بهتون میگم چیکار کنید. خرید اینترنتی فرایندش خیلی ساده است. کافیه سرچ کنید "بذر سیب زمینی بنفش" یا "بذر سیب زمینی قرمز" و به سایت های مختلف مراجعه کنید و انواع سیب زمینی های دیگه رو هم ببینید. چند تا سایت بیشتر نیست که اونا هم همیشه موجودی ندارند. دیگه باید خودتون سبک سنگینش کنید و خرید کنید. امیدوارم شما تجربه موفقی داشته باشید.

کاشت سیب زمینی در خانه تفریح خوبیه و برای روحیه آدم، چه بزرگسال چه خردسال عالیه. البته ما مصرف سیب زمینی مون خیلی بیشتر از این حرفاست که بتونیم میزان سیب زمینی مصرفی خودمون رو اینطوری ارگانیک تامین کنیم و اصلا من از کشاورزی در خانه همچین توقعی رو هم ندارم. من فقط تلاش دارم برای بچه هام که دارن با یک زندگی آپارتمان شهرنشینی رشد میکنن و خبری از باغچه و حیاط تو زندگیشون نیست، یک "تجربه پرورش گیاهان در کودکی" فراهم کنم و خودم هم با تجدید خاطرات کودکیم که کاشتن سبزیجات در باغچه خونه مون بود، روحیه ام رو شادتر کنم. 

این یک واقعیته که بچه هایی که با کاشتن سبزیجات آشنایی دارند بهتر از سایر بچه ها به خوردن سبزیجات علاقه نشون میدن. من مهدی و لیانا رو از ابتدا این مدلی بزرگ کردم و الان کاملا ازشون راضی هستم.

مجددا تاکید میکنم من رشته کشاورزی نخوندم و فقط از روی علاقه به صورت پویا در این خصوص مطالعه میکنم و همچنین کسب تجربه. هدفم از به اشتراک گذاشتن تجربیاتم اینه که خوانندگانم رو ترغیب کنم و در واقع تحریک کنم که آستین بالا بزنند و برای تفریح هم که شده کشاورزی در آپارتمان رو تجربه کنند. من به صلاحدید خودم اطلاعات اضافی رو در این پست نیاوردم و تا اونجایی که تونستم ساده سازی کردم که انجامش برای همگان راحت باشه. 

امیدوارم که این پست به اندازه کافی مفید بوده باشه و شما هم عین من تجربه موفقی در کاشت سیب زمینی پیدا کنید.